“Elke student heeft aan te schaffen: een paar veiligheidsschoenen, een werfhelm en een fluovestje.” Dat de focus van deze opleiding Toegepaste Architectuur bij Thomas More wel degelijk ligt op de praktische kant, bewees de uitnodiging voor de groepsuitstap eind februari 2020 naar de Tour &Taxis– site van Brussel. Met 120 aldus veilig uitgedoste studenten uit het eerste en het tweede jaar Toegepaste Architectuur waren ze naar daar getrokken om er in het kader van het vak Projectatelier twee werven te bezoeken.
Enerzijds het gigantische Gare Maritime, dat op dit moment verbouwd wordt naar het ontwerp van het Nederlandse architectuurbureau Neutelings Riedijk (tevens ontwerper van het MAS in Antwerpen). Het voormalige goederenstation wordt een overdekte stad van maar liefst 75.000 m2 groot, met onder meer een uitgestrekt plein, binnentuinen, flaneerstraten met winkels, horeca en kantoren. Het gerenoveerd dak en de gerenoveerde muren fungeren als paraplu voor de aaneenschakeling van nieuwe houten volumes in vol eik en CLT *, die dit programma meer dan leefbaar maken. Meer over het project hier.
De studenten konden tijdens de exclusieve rondleiding de principes van circulair bouwen aan den lijve ondervinden. Het in stand houden van de vele majestueuze stalen kolommen en spanten als draagstructuur (deze dateren van eind de 19de eeuw). Het hergebruiken van het originele onderdak. Duizenden ritmisch geplaatste houten latten werden gecheckt en waar nodig hersteld.
Sfeerzicht in een Vande traphallen van Gare Maritime (Foto Stefan De Feyter)
De uitleg In Gare Maritime werd verzorgd door Bureau Bouwtechniek. Zij waren van in het begin betrokken bij dit project. Nadja Van Houten, tevens gastprofessor binnen de opleiding Toegepaste Architectuur, legde met passie uit welke hindernissen genomen werden om dit project te kunnen realiseren. De ontworpen houten volumes hadden onvoldoende brandweerstand voor de Brusselse Brandweer. In plaats van meer materiaal en dikker materiaal te gaan gebruiken, bedacht Bureau Bouwtechniek hoe kritische knopen (bijv. waar liggers en kolommen samenkomen) behandeld en gemonteerd konden worden om de brandweerstand te verdubbelen. Dit in combinatie met sprinklerinstallaties, intelligente rookdetectie en evacuatie. Bij brand blijven de houten constructies voldoende lang overeind zodat iedereen veilig kan evacueren. Een voorbeeld van duurzaam denken. Veiligheid optimaliseren zonder bijkomend materiaal gebruik.“Opmerkelijk ook om te zien hoe de keuze voor eik enerzijds en slimme en snel te bouwen CLT-panelen * anderzijds een grote leefbaarheid teweegbrengt in die grote hallen”, vindt docent Stefan De Feyter. “Akoestiek en andere comfort verwachtingen zijn er van uitzonderlijk goede kwaliteit”, vindt hij.
Het lokaal behandelen van knopen in de houten draagconstructie met een brandvertragende vernis maakt de brandweerstand van houten balken aanvaardbaar zonder te moeten overdimensioneren of het geheel te aten behandelen met onesthetische brandvertragers. De natuurlijke en ranke uitstraling zoals bedoeld inent ontwerp voor Gare Maritime bleef zo behouden. (Foto Stefan De Feyter).
Anderzijds werden ook woontorens en een grote ondergrondse parking bezocht op de naastgelegen werf, die as we speak met virtuele bouwtechnieken voorbereid en gerealiseerd worden. Onze eigen docent Tom Appels bracht zo de studenten in contact met de woningen waar hij mee aan ontwierp toen hij voor SergisonBatesArchitecten uit Londen werkte.
Wees gerust: die helm, fluo-vest en veiligheidsschoenen zullen de studenten Toegepaste Architectuur nog nodig hebben in de toekomst.
Meer weten over de Professionele Bachelor Toegepaste Architectuur? Klik hier.
*CLT staat voor CrossLaminatedTimber of kruislaaghout, in dit geval Noors dennenhouten lamellen die kruiselings op elkaar verlijmd worden, wat stevige en sterke panelen oplevert.
De werf gare Maritime in afwerkfase. Oude majestueuze stalen spantbenen on harmonie met de nieuwe circulatiezones in eikenhout. (Foto Stefan De Feyter)